Czym jest ekspertyza CSI?

Sztuczna Inteligencja – mity i rzeczywistość

Sztuczna inteligencja (ang. /Artificial Intelligence/, /AI/) to hasło, które jest w ostatnim czasie na ustach wszystkich. Z jednej strony wydaje się niemalże magicznym sposobem rozwiązywania wszelkiego rodzaju problemów praktycznych, z drugiej budzi sceptycyzm co do skuteczności działania, a z trzeciej – rodzi obawy wręcz o samozagładę ludzkości.

Jaka jest rzeczywistość? Metody sztucznej inteligencji, czy mówiąc precyzyjniej uczenia maszynowego, a szczególnie najnowszej jego formy, czyli uczenia głębokiego (/deep learning/), są realnym przełomem w informatyce. Sami naocznie możemy tego doświadczyć: komputery i urządzenia mobilne rozpoznają na zdjęciach drzewa, słonie, czołgi i nas samych, rozumieją, co się do nich mówi, tłumaczą teksty nie gorzej, niż my byśmy to zrobili sami.

Zastosowania sztucznej inteligencji nie kończą się na indywidualnej konsumpcji. Już teraz przeobrażają one świat biznesu i administracji. Nie ma branży, która nie zostanie nieodwracalnie zmieniona przez rozwiązania AI. Korzystając z tych rozwiązań, można jednak łatwo popełnić różnego rodzaju błędy, czy wpaść w głębokie pułapki.

Ekspertyza CSI, czyli jak wdrożyć sztuczną inteligencję

Centrum Sztucznej Inteligencji UAM pomaga przedsiębiorstwom i instytucjom we wprowadzaniu rozwiązań AI w praktykę biznesową, oferując unikatową usługę „Ekspertyzy CSI”. Jej celem nie jest oferowanie konkretnych systemów sztucznej inteligencji, lecz pomoc w wyborze właściwego rozwiązania AI. Nasza ekspertyza poprzedzona jest analizą dojrzałości i gotowości organizacji do wdrożenia sztucznej inteligencji.

Wyobraźmy sobie osobę na stanowisku kierowniczym w przedsiębiorstwie lub instytucji. Analizuje ona proces biznesowy, i dochodzi do wniosku, że jego automatyzacja powinna dramatycznie obniżyć koszty lub otworzyć zupełnie nowe rynki. Tradycyjne metody informatyczne jednak nie wystarczają. Nasz kierownik zastanawia się, czy może sztuczna inteligencja, o której tak głośno w mediach, nie mogłaby pomóc w procesie transformacji. Organizuje konkurs ofert dla firm z branży AI, w odpowiedzi na który spływa złoty deszcz ofert “od sasa do lasa”. Jakie przyjąć kryteria wyboru? Czy nie ma ryzyka nabrania się na piękna słowa i niezrozumiały żargon oferentów? Jak sprawić, by 99%-owe wyniki skuteczności przedstawiane w tabelkach i wykresach oferentów przełożyły się na realny sukces naszej organizacji?

I tutaj pomoże Centrum Sztucznej Inteligencji UAM. Eksperci CSI UAM zadbają o właściwy proces przygotowania konkursu ofert, doradzą, co jest możliwe, a co w tej chwili pozostaje poza zakresem współczesnej technologii. Pomogą również w procesie testowania rozwiązań i selekcji najlepszego z nich.

Sztuczna inteligencja – pożyteczna, czy szkodliwa

Kluczowa jest kwestia oceny, inaczej: ewaluacji, rozwiązań sztucznej inteligencji. Błędnie skonstruowane rozwiązania informatyczne mogą prowadzić do absurdalnych i szkodliwych decyzji. W przypadku systemów sztucznej inteligencji ryzyko działania szkodliwego dla użytkownika jest szczególnie wysokie. Wynika to stąd, że systemy uczenia maszynowego opierają się na „brutalnej” optymalizacji zadanej funkcji celu. Jeśli funkcja celu nie będzie zgodna z interesem ekonomicznym organizacji, to rezultat może być katastrofalny.

Maksymalizator spinaczy

Sytuację błędnego określenia funkcji celu można zobrazować przypowieścią o „maksymalizatorze spinaczy”. Jeśli w wielobranżowej fabryce polecimy sztucznej inteligencji tak zorganizować proces produkcji, by zmaksymalizować liczbę produkowanych spinaczy do papieru, to w wypadku „powodzenia” przedsięwzięcia możemy obudzić się w świecie, w którym… każdy kaloryfer i każdy samochód został przerobiony na spinacz.

Gonito – czyli jak obiektywnie ocenić sztuczną inteligencję

Eksperci Centrum Sztucznej Inteligencji pomogą w wyborze właściwego sposobu oceny proponowanych rozwiązań. W ramach CSI rozwijany jest otwarto-źródłowy system ewaluacji Gonito,  który umożliwia właściwą ewaluację systemów AI w kontrolowanych warunkach, tak aby uniknąć przecieków danych i zawyżania — świadomego bądź nieświadomego — wyników przez oferentów lub wykonawców rozwiązań AI.

Jak uniknąć pułapek sztucznej inteligencji?

Pomoc specjalistów CSI nie kończy się na ewaluacji. W ramach „Ekspertyzy AI” edukujemy i doradzamy organizacjom, jak uniknąć różnorodnych pułapek związanych z wdrożeniem procesów opartych na AI, takich jak: odporność systemów na dryf czasowy (czy na początku 2022 roku system przestał rozpoznawać daty? czy system radzi sobie z nowymi przepisami podatkowymi?), poufność danych (czy dane jednego użytkownika poprzez system AI mogą niezauważenie przecieknąć do innego?), bezpieczeństwo (czy system AI może zostać nadużyty przez zdeterminowanego napastnika?), interpretowalność (dlaczego system AI podał taką a nie inną odpowiedź?).

Sztuczna inteligencja bez granic

Jesteśmy przewodnikami w nowym świecie, w którym sztuczna inteligencja dotknie każdej sfery życia. Przeszukiwanie archiwów? Liczenie borówek ze zdjęć? Wykrywanie włamań? Przewidywanie sprzedaży rowerów? Dekretacja korespondencji? Wspomaganie nauczania języków obcych? Trudno wskazać dziedzinę odporną na działanie rozwiązań AI.

Dzisiaj każdy przedsiębiorca musi odnaleźć się w tej nowej rzeczywistości, pełnej możliwości, ale też i ryzyka. Pomagamy to ryzyko zminimalizować.